ปัจจัย

ปัจจัย ในคำวัดหมายถึงเครื่องอาศัยของบรรพชิต คือสิ่งของเครื่องใช้ที่จำเป็นสำหรับดำรงชีพของภิกษุสามเณร เรียกอีกอย่างหนึ่งว่า นิสสัย ปัจจัยมี ๔อย่าง จึงเรียกว่า จตุปัจจัย ได้แก่
๑.จีวร คือ เครื่องนุ่งห่ม ได้แก่ ไตรจีวร ผ้าห่ม ผ้าอาบน้ำฝน
๒.บิณฑบาต คือ อาหาร ได้แก่ ข้าว น้ำ ผลไม้ เป็นต้น
๓.เสนาสนะ คือ ที่นอนที่นั่ง คือ กุฏิ ศาลา เตียง ตั่ง หมอน เป็นต้น
๔.คิลานเภสัช คือ ยารักษาโรค
ในปัจจุบัน เงินที่ถวายพระหรือวัดก็นิยมเรียกว่าปัจจัย คงเห็นว่าเงินนั้นสามารถนำไปใช้สอยซื้อหาปัจจัย ๔ อย่างนั้นได้ หรือเป็นสิ่งแทนปัจจัย ๔นั้นจึงพลอยเรียกว่าปัจจัยไปด้วย

อ้างอิง:
พระธรรมกิตติวงศ์ (ทองดี สุรเตโช) ป.ธ. ๙ ราชบัณฑิต พจนานุกรมเพื่อการศึกษาพุทธศาสน์ ชุด คำวัด, วัดราชโอรสาราม กรุงเทพฯ พ.ศ.๒๕๔๘